Wie gaat nou als toerist naar Detroit? Nou, de malloten uit het DeLimes-netwerk. Het congres van het Organizational Development Network (ODN) is ieder jaar een uitstekend excuus voor een ommetje door de Verenigde Staten om te leren over nieuw organiseren aan de overkant van de grote plas. DeLimes-collega Fokke Wijnstra schreef een indringend verslag over zijn ervaringen. Lees deze mooie passages. En er staat ook alweer een nieuwe VS-reis gepland.
De stadsregelbewakers staan altijd klaar
"Wie gaat nou als toerist naar Detroit?" vraagt de immigration officer van vliegveld Wayne retorisch. Een paar uur later sta ik in het verlaten, magistrale oude station van Detroit. Geen glas meer in de ruiten, brandweerputten buiten gebruik, ramptoeristen. Je kunt je niet voorstellen dat het centraal station van Den Haag er zo bij zou liggen. Maar Detroit heeft het ondervonden. Eens met 2 miljoen inwoners, nu 700.000. Het is het bekende verhaal van de ingezakte auto-industrie, maar ook de eenzijdige ontwikkeling van de stad en een dramatisch slecht stadsbestuur. De sporen van onverschrokken financieel bezuinigen in plaats van alternatieve initiatieven steunen, zijn zichtbaar. Bijvoorbeeld in 'the oldest neighbourhood', waar 70 procent van de huizen verlaten is. Parkeren in downtown is geen enkel probleem; er zijn genoeg gebouwen met de grond gelijk gemaakt.
Heidelbergstreet Toch zijn er prachtige initiatieven zichtbaar. We gaan op pad en ontdekken het 'Heidelbergstreet project'. In dit geval heeft kunstenaar Tyree Guyten alles wat hij op straat vond in zijn eigen buurt in kunst omgezet. Zijn wijk als kunstobject. Het project is al jaren gaande. Ook nu nog, terwijl we er rondlopen. Verwonderd vragen we door bij het bescheiden winkeltje. De boeken over het project gaan de wereld over. Tyree geeft internationaal lezingen. Desondanks hebben de stadsregelsbewakers tot drie keer toe met shovels klaar gestaan om de wijk te slopen. Immers die 'rotzooi' moet toch opgeruimd worden, ondertussen niet herkennend wat de waarde van een andere aanpak kan zijn.
Shinola Hetzelfde beeld ontdekken we in een wijk waar mensen uitvinden hoe de neerwaartse spiraal van verloedering gekeerd kan worden. Ter plaatse is een nieuw merk fietsfabriek, een bierbrouwerij met eigen label en een kersverse horlogemakerij opgezet. Dat alles gecombineerd in hoogstaande winkels als Shinola die goede klanten aantrekken. Deze wijk ligt er nu een stuk beter bij. Je zou haast zeggen: florerend.
***
De emotionele ontlading van Hank Rootbeer
Zo volgen onderweg meer ontmoetingen tot we in Philadelphia aankomen voor de driedaagse conferentie van het OD Network. De jaarlijkse ontmoeting van Organizational Developers, vakmensen in organisatieontwikkeling. Benieuwd naar de laatste ontwikkelingen van dit jaar en de trend t.o.v. de voorgaande jaren duik ik vol enthousiasme in het netwerk. Je kent dat wel: een paar keynotes, veel parallelle sessies en onverwacht mooie tussendoorontmoetingen. Op de laatste dag tekent zich echter de deceptie af. Aanvankelijk in de wandelgangen en nu bij de slotbijeenkomst wordt duidelijk dat op de conferentie alleen maar gepraat wordt. Gepraat over anderen, gepraat over wat zou moeten. Maar niemand die daadwerkelijk wat doet. Het credo 'Iedereen een plas en het blijft zoals het was' ten voeten uit. Denken is nog geen doen.
Kramp De loopmicrofoon gaat tot slot de kring rond. De een na de ander uit superlatieven over het succes van de conferentie. "Magnificent! Thank you! Awesome!" Ik zit met kramp in de maag als de moderne talking stick bij mij komt, want het klopt van geen meter. Het lukt mij echter niet de juiste woorden, de juiste toonzetting te vinden. Ik ben per slot van rekening een soort van gast in hun land en word te voorzichtig. Wellicht laf. De stick laat ik ongebruikt verder gaan. Tot die bij Hank Rootbeer komt, een van onze reisgezellen. "I am confused!" Henk vervolgt met emotionele lading zijn observaties. Hebben we onderweg toch prachtige voorbeelden gezien van het anders organiseren – de wijk Shinola in Detroit, de school van Bill Strickland in Pittsburgh, de aardewerkfabriek van Ulrich Honighausen in New Waterford – en dan komen we hier en lekt alle energie weg! Niets van deze voorbeelden zijn op de conferentie zichtbaar. Nooit lag de wereld van doen, zo ver van de wereld van alleen maar bedenken.
Indringende interventie Henk krijgt onverwacht bijval en zo krijgt een kleine, maar o zo indringende interventie een krachtige impact in de zaal. We zullen het effect op de conferentie in oktober 2015 zien. Of niet.
Het werd mij deze reis klip en klaar duidelijk. Het zit 'm in het doen als je het iets echt wilt. Het denken zit in je waarden en willen. Dat alles tegelijkertijd. Is doen het nieuwe denken? Ik denk het wel. Doe, want als het goed is, gaat het ergens over.
De volgende studiereist staat gepland van 15 t/m 24 oktober 2015 naar Portland, zie voor informatie en inschrijven